توری آنتی تریپس چگونه از گیاهان محافظت میکند؟

تریپس چیست؟

تریپس یک آفت بسیار کوچک است که با سرعت بالا از خود تکثیر می‌کند، با مکیدن شیره‌ی گیاهان، برگ آنها را بدشکل می‌کند و موجب افت شدید در رشد و کیفیت محصولات می‌شود. خطر بزرگتر این آفت انتقال چندین ویروس گیاهی مخرب است. در گلخانه پرورش محصولاتی مانند خیار، گوجه فرنگی، توت فرنگی، گل رز و فلفل، یک حمله گسترده تریپس می‌تواند به سرعت کنترل‌های شیمیایی را بی اثر کند و سموم شیمیایی هم نمی‌توانند از خسارت و از بین رفتن این گیاهان جلوگیری کند.

راهنمای کشت توت فرنگی در گلخانه

توری ضد حشره معمولی تقریبا هیچ محافظتی از گیاه در برابر تریپس ندارند، زیرا اندازه این حشره بسیار ریزتر از حفره‌های توری ضد حشره است و به راحتی از آنها عبور می‌کند. تنها راه جلوگیری از این خسارت‌ها استفاده از توری ریز بافت تخصصی (Fine-mesh) است که اختصاصی برای جلوگیری از ورود تریپس طراحی و تولید می‌شود. در این مطلب سه مسئله را مورد بحث قرار داده‌ایم:

• توری ضد تریپس چیست؟
• چگونه توری ضد تریپس جلوی ورود این آفت را می‌گیرد؟
• هنگام انتخاب و نصب توری ضد تریپس چه نکاتی بیشترین اهمیت را دارند؟

توری ضد تریپس چیست؟

توری ضد تریپس (Thrip Netting) نوعی توری ریزبافت مخصوص جلوگیری از ورود تریپس به گلخانه یا مزارع روباز تولید می‌شود. ویژگی اصلی این توری، حفره‌های بسیار ریز آن است که یک سد فیزیکی قدرتمند در برابر این آفات کوچک پرسرعت ایجاد می‌کند.

ویژگی‌های توری ضد تریپس

تریپس‌ها به دلیل بدن بسیار ریزی که دارند از حفره‌های توری معمولی عبور می‌کنند. اما توری ضد تریپس یک مانع فیزیکی ویژگی‌های زیر را دارد:

• از ورود تریپس به محیط جلوگیری می‌کند.
• احتمال شروع و گسترش ویروس‌های گیاهان را کاهش می‌دهد.
• استفاده از به سموم شیمیایی را به‌شدت پایین می‌آورد.

بدین ترتیب، توری ضد تریپس علاوه بر ممانعت از ورود آفات باعت بهبود سلامت محصولات، کاهش مصرف سموم شیمیایی و افزایش بهره‌وری و محصولات سلامت و با کیفیت بالا می‌شود.

عملکرد توری ضد تریپس

تریپس یک حشره بسیار ریز با بدن باریک است. مثلا عرض بدن تریپس گل غربی (توراکس) عموما بین 100 تا 200 میکرون متغیر است. تولید توری ضد تریپس بر اساس این تفاوت اندازه طراحی می‌شود. بدین شکل که اگر اندازه‌ی مش‌های توری کوچکتر از بدن تریپس باشد، این حشرات نمی‌توانند از آن عبور کنند و یک سد دفاعی کامل در برابر حجوم آنها ایجاد می‌شود. طبق تحقیقاتی که انجام شده است:

1. توری‌های که اندازه‌ی مش آنها کوچکتر از 192 میکرون ( معادل تقریبی مش 76) است، به طور چشمگیری از ورود تریپس‌ها جلوگیری می‌کنند.
2. برای محافظت بیشتر در گلخانه‌هایی که محصولات حساس کشت می‌شود یا کنترل ویروس‌ها از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

طبق نتایج آزمایش‌ها، توری‌هایی با مش 150 میکرون و حتی 135 میکرون نزدیک به 100 درصد از ورورد تریپس‌ها جلوگیری کردند. به همین دلیل توری ضد تریپس فقط «توری ضد حشره ساده» نست، بلکه مانع فیزیکی دقیق و تخصصی مطابق با استانداردهای علمی است که میزان ورود این حشرات و آفت‌ها را تقریبا به صفر می‌رساند.

کاربرد توری ضد تریپس

در تولید توری‌ها، هرچه حفره‌ها کوچک‌تر باشند توری نازک‌تر و ضعیف‌تر می‌شود. در نتیجه، کشش، چروک و پارگی توری زودتر اتفاق می‌افتد و عمر آن کوتاه‌تر خواهد بود. برای حل این مشکل باید از نخ‌های ضخیم‌تر و سنگین‌تر استفاده شود یا بافت توری تقویت شود تا هم حفره‌ها ریز بمانند و هم طول عمر آن بالا برود. مثلا توری معمولی اگر 50 گرم باشد، توری ضد تریپس حدودا 100 گرم می‌شود تا دوام و طول عمر بالا داشته باشد. برای گلخانه‌ها، مزارع تجاری بزرگ و یا سالن‌های چند فصله تولید نشا، توری ضد تریپس تقویت شده که وزن بالاتری دارند توصیه می‌شود. این مدل توری‌های تقویت شده دوام بالاتری دارند و محافظت طولانی مدت و بهره‌وری بیشتری دارند. توری ضد تریپس با کیفیت باید در دو مورد مهم تعادل برقرار کند:

• هوا جریان داشته باشد.
• از عبور نور جلوگیری نکند.

استفاده از توری که حفره‌های بیشتری دارد، به تهویه هوای مطلوب کمک می‌کند و سایه‌اندازی بیش از حد ندارد. در غیر این صورت توری موجب گرم شدن گلخانه یا کاهش نور مورد نیاز گیاه می‌شود.

چگونه توری ضد تریپس مناسب را انتخاب کنیم

هنگام خرید توری فقط نباید به تعداد مش (حفره‌ها) اکتفا کنیم. ضروری است که نوع محصول کشت شده، شرایط آب و هوایی گلخانه یا محیط کشت، محل استفاده و نیازهای نگهداری از آن را در نظر بگیریم. در ادامه یک راهنمای ساده و شفاف برای انتخاب توری ضد تریپس را توضیح داده ایم:

طبق تجربه سال‌ها تجربه و دانش در حوزه کشت گلخانه‌ای، توصیه می‌کنیم برای انتخاب توری ضد تریپس چهار معیار مهم را ارزیابی کنید:

1. 1. اندازه‌ی حفره‌ها مطابق با میزان حساسیت محصول باشد. هر نوع گیاه، حساسیت متفاوتی نسب به حملات و آسیب‌های تریپس دارد که باید توری مناسب با آن استفاده کنید.
      • برای گیاهان بسیار حساس مانند گوجه فرنگی، فلفل، خیار و گل رز، از توری که حفره‌های حداقل 135 میکرون استفاده کنید تا حداکثر میزان ورود آفت به فضای کشت و کاهش بیشتر انتقال ویروس‌ها را داشته باشید.
      • گیاهانی که حساسیت کمتری نسبت به تریپس دارند، مانند توت فرنگی، لوبیا و ذرت شیرین، از توری با حفره‌های150 تا 160 میکرون استفاده کنید.
      • برای گیاهان مقاوم‌تر، به ویژه در فضاهایی که تهویه اولویت بالاتری دارد، از توری با حفره‌های 180 تا 192 میکرون استفاده کنید تا جریان هوا و کنترل آفات متعادل‌تر کنترل شود و هزینه‌ی فرایند تولید نیز بالا نرود.
   2. ایجاد تعادل بین تهویه هوا در فضای کشت و محافظت از محصول در آب‌وهوای موردنظر
      • در مناطق گرم و مرطوب مانند هرمزگان، بوشهر، جنوب خوزستان و بخش‌هایی از استان سیستان و بلوچستان از توری‌هایی که بافت ریز و حفره‌های زیاد دارند، استفاده کنید تا رطوبت در فضای داخل گلخانه یا بستر کشت حبس نشود.
      • در مناطق خشک و کم باد مانند یزد، کرمان، اصفهان، سمنان، قم، خراسان جنوبی و بخش‌هایی از فارس می‌توان از توری‌های قوی‌تر استفاده کنید. اما نکته مهم این است که باید همراه با این توری‌ها از دستگاهی برای تهویه مانند فن هواکش گلخانه استفاده کنید. برای دریافت نتیجه‌ی بهتر در هر نوع آب و هوایی، محصولاتی را انتخاب کنید که تست شده باشند و حداقل 30 درصد جریان نفوذپذیری جریان هوا را حفظ کنند تا گیاه بدون استرس رشد کند، به عبارتی رشد سالم آنها تضمین شود.
   3. استحکام و رنگ توری متناسب با محل استفاده باشد.
      • رنگ توری فقط یک ویژگی ظاهری آن نیست. توری‌هایی با رنگ‌های روشن، نور خورشید را بازتاب می‌دهند، موجب بهبود فرایند فتوسنتز می‌شوند و تریپس‌ها کمتر به سمت آنها جذب می‌شوند. زیرا این آفات به محیط‌های تیره علاقه دارند و به آن سمت جذب می‌شوند.

      محل استفاده	GSM پیشنهادی	رنگ مناسب
      پنجره تهویه و دریچه سقفی	60 گرم در متر مربع	توری سفید یا شفاف (برای عبور حداکثری نور)
      پوشش کامل تونل یا گلخانه نیم دایره‌ای	40 تا 60 گرم در متر مربع	توری سفید برای ایجاد تعادل بین عبور نور و کنترل آفات
      پنل‌های حصاری قابل حمل	70 گر در متر مربع یا بیشتر (همراه با لبه‌های تقویت شده)	نقره‌ای روشن یا سبز روشن برای بازتاب بهتر حرارت

   4. روش نصب و میزان نیاز به نگهداری در مناطق خاص
      • در مناطقی که وزش باد زیاد است، نصب و نگهداری توری چالش‌های زیادی دارد. استفاده از توری ضد تریپس سنگین که لبه‌های آن نیز تقویت شده باشد، استحکام کششی و دوام بیشتری دارد و برای این مناطق بسیار مناسب است. سالن‌های تولید نشا یا گلخانه‌هایی که در فضای بسته دارند، باید از توری درجه حرفه‌ای که در برابر اشعه UV مقاوم هستند استفاده کنید.نکته: برای بستن راه ورود آفات از شکاف‌ها، لوازم نصب مناسب و طرح نصب استاندارد باید فراهم شود تا آب‌بندی توری نیز کامل باشد.

   انتخاب بهترین توری ضد تریپس

   همانطور که گفته شد، تریپس یک آفت بسیار خطرناک است که علاوه بر خسارت‌های اقتصادی هنگفت، در مدت زمان کوتاه می‌تواند روی کیفیت محصولات، سلامت بوته گیاهان، انتقال ویروس‌های خطرناک تاثیر بسیاری ناخوشایندی بگذارد. از آنجایی که این حشرات بسیارریز از حفره‌های توری ضد حشره هستند و به راحتی از آن عبور می‌کنند، تنها راه‌حل جلوگیری از این اتفاق‌ها، استفاده از توری ضد تریپس است. این توری حفره‌های بسیار ریز با بافت تقویت شده و مقاوم دارد که یک محافظ فیزیکی از گیاه در برابر تریپس است. توری آنتی تریپس علاوه بر جلوگیری از خسارات اولیه که نام بردیم، مزایای مهمی مانند کاهش مصرف سموم شیمیایی، تضمین سلامت گیاه و تولید محصولات با کیفیت بالا است. در انتخاب توری آنتی تریپس باید 4 معیار مهم را در نظر داشت:
   1. اندازه حفره‌ها
   2. شرایط آب و هوایی منطقه
   3. استحکام و رنگ توری
   4. روش نصب کاملا ایمن و اصولی
   در نهایت با انتخاب توری آنتی تریپس، گلخانه‌ای امن‌تر، محصولاتی سلام و عملکردی پایدارتر در گلخانه دارید.